PALA, PALAG, PALAGA, PALAGAY

PALA, PALAG, PALAGA, PALAGAY

PALA

ganyan naman pala ang paggamit ng mga pala

kaya pinagpapala ang obrero't magsasaka

gamit sa konstruksyon o sa lupa'y pambubungkal pa

o "kaya pala" ang boladas ng iyong amiga

PALAG

kahit natatakot ka, dapat ka na ring pumalag

pag karapatang pantao ng kapwa'y nilalabag

lalo na't may mga karahasang dapat ibunyag

natatakot man, ipakitang di ka natitinag

PALAGA

palaga naman ng dala kong kamote, kapatid

at pagsaluhan natin itong binungkal sa bukid;

palaga naman ng itlog, pakiusap ko'y hatid

sa iyong ang kahusayan sa pagluto'y di lingid

PALAGAY

palagay ko'y dapat lamang respetuhin ninuman

ang wastong proseso, due process, ating karapatan

kapalagayang-loob ko'y pinakikiusapan

palagay naman ng mga ito sa paminggalan

- gregoriovbituinjr.

U, UN, UNA, UNAN, UNANO

U, UN, UNA, UNAN, UNANO

U

isa sa mga gamiting titik sa alpabeto

isa rin sa limang patinig pag inuri ito

tanong: anong letra ito, tugon ko agad ay "You!" 

oo, Ikaw, at nakapatungkol ito sa iyo

UN

unlapi sa Ingles na kinakabit sa unahan

ng salita, na sinasalungat ang kahulugan

tungkol din sa United Nations na pandaigdigan

ang Nagkakaisang Bansa, misyon ay magtulungan

UNA

una-una lang iyan, ang sabi ng kumpare niya

nang mamatay ang kaibigang galante, masaya;

sa paligsahan sa pagtakbo, tiyaking manguna

upang maging kampyon, sungkitin ang gintong medalya

UNAN

dapat maging maalwan ang posisyon sa pagtulog

unan iyang sasalba upang di basta mauntog

sakali mang sa kagagalaw sa kama'y mahulog

habang nasa panaginip ang mutyang maalindog

UNANO

mga unano'y huwag mong apihin o hamakin 

dahil ba maliit, sila na'y iyong mamatahin

sila'y kapwa tao mo't may mga karapatan din

may mga ambag din sa mundo, dapat respetuhin

- gregoriovbituinjr.

Itigil ang E.J.K.!

ITIGIL ANG E.J.K.!

extrajudicial killings o E.J.K. ay itigil

inhustisya't walang proseso ng batas, itigil

sino kayong sa buhay ng tao'y basta kikitil

utos man iyan ng inyong pangulong gago't sutil

ilang inosente na ang kanilang nabiktima

bilangin mo ilang libo ang nagsiluhang ina

di mabilang, nakakapanggalaiti ng panga

ang mga nangyaring kahayupan at inhustisya

sa panahon lang ng utak-teroristang rehimen

nangyari ang maramihang gawain ng salarin

inosente'y hinusgahan na ng riding-in-tandem

atas ng namumuno, parak ay naging asasin

maraming kwento, ngunit takot silang magdemanda

maraming saksi, subalit baka balikan sila

asong ulol sa poder ay ngising aso tuwina

masa'y nangangamba't takot sa kanyang diktadura

- gregoriovbituinjr.

* kuhang litrato ng makatang gala noong Pandaigdigang Araw ng Kababaihan, 03.08.2021

Pananakot at pagpatay na'y tigilan

Pananakot at pagpatay na'y tigilan

narinig kaya niya ang kanilang mga sigaw

na pawang hustisya, hustisya ang mga palahaw:

"Duterte, tigilan ang pananakot at pagpatay!"

kayrami nang nawalang mga inosenteng buhay

uhaw sa dugo ang mensahero ng kamatayan

dahil sa atas ng pangulong walang pakundangan

walang galang sa proseso't pantaong karapatan

"patayin lahat iyan" ang bukambibig ng bu-ang

kaya mga alagad niya'y tila asong ulol

naglalaway at hininga ng kapwa'y pinuputol

nanlaban daw ang pinaslang, yaon ang laging kahol

ng mga berdugong sa amo'y masunuring tukmol

mga plakard nila'y sumisigaw ng katarungan

nawa'y dinggin ang hiyaw ng mga kababaihan

itigil na ang walang kapararakang patayan

at atin nang itayo ang makataong lipunan

- gregoriovbituinjr.

* kuhang litrato ng makatang gala noong Pandaigdigang Araw ng Kababaihan, 03.08.2021

Itaguyod ang katotohanan, huwag matakot

Itaguyod ang katotohanan, huwag matakot

maaaring panahon ngayong takot pa ang bayan

ngunit di lagi ang takot, may panahong lalaban

"Makibaka! Huwag Matakot!" ay paninindigan

ng mga tulad naming aktibista sa lansangan

kaya laging namimihasa ang mga kurakot

dahil tango lang ng tango ang bayang natatakot

yaong mga pumatay pa ang may ganang manakot

kahit na ang legal na batas ay binabaluktot

sa dagat man ng kasinungalingan ay malunod

laot mang malalim ay sisisid, tayo'y susugod

katotohanan ay ipagtatanggol, itaguyod

upang mga lingkod-bayan ay tunay na maglingkod

itaguyod ang katotohanan, huwag mangamba

at makibaka para sa panlipunang hustisya

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala sa Pandaigdigang Araw ng Kababaihan, 03.08.21

Turukan ang bu-ang

Turukan ang bu-ang

dapat lang turukan ng kababaihan ang bu-ang

dahil sa ginawang terorismo sa sambayanan

dahil atas sa kanyang mga tuta'y karahasan

gumaling pa kaya iyang bu-ang pag naturukan?

may toyo sa ulo siyang nag-atas ng pagpatay

ng walang proseso't kayraming pinaluhang nanay

may topak sa ulo kaya lagi nang naglalaway

uhaw na uhaw sa dugo ng akala'y kaaway

sa duguang kamay ng halang, kayraming nasawi

lalo't nakaupo pa ang baliw na naghahari

katarunga'y nakapiring, hustisya'y tagpi-tagpi

ngunit panlipunang hustisya'y dapat ipagwagi

kababaihan, magkaisa na't kumilos kayo

laban sa karahasa't terorismo ng estado

ipagtanggol ang dignidad, karapatang pantao

kung marapat, patalsikin ang namumunong gago

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala sa Pandaigdigang Araw ng Kababaihan, 03.08.21

Puksain ang virus

Puksain ang virus

nakapagngangalit ang ginagawang kataksilan

ng lintik na namumuno sa dignidad ng bayan

lalo't terorismo ang kanyang naging patakaran

at pinauso ang kawalang proseso't pagpaslang

sa kanyang rehimen, ang masa'y kaytagal nagtiis

lalo't pangulo'y walang pakialam sa due process

sabihing nanlaban, katarungan ay tinitikis

atas pa'y kung walang baril, lagyan ng mga pulis

dahil namumuno'y bu-ang, dapat siyang turukan

baka sa atas na pagpaslang ay mahimasmasan

baka dati na siyang nagtuturok kaya bu-ang

kaya paggaling niya'y huwag na nating aasahan

sige, kababaihan, pangunahan ang pagkilos

nang mawala ang virus at ang pangulong may virus

ng katopakan sa ulong naglilitawang lubos

katibayan na ang kanyang mga salita't utos

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala sa Pandaigdigang Araw ng Kababaihan, 03.08.21

Tinig ng Bagong Silang

Tinig ng Bagong Silang

di mo man marinig ang kanilang sinasalita

ay dama mo ang ngitngit sa kanilang puso't mukha

tila walang problema subalit natutulala

ngingiti pag kaharap ngunit puso'y lumuluha

at sa pagkilos nga sa Araw ng Kababaihan

ay nagsalita na rin sila tangan ang islogan:

"Karahasan at pang-aabuso sa kababaihan,

Wakasan!" ito ang sigaw ng ZOTO-Bagong Silang

nag-uumalpas sa plakard at tarpolin ang tinig

na kaytagal napipi, at ngayon ay nang-uusig

dinggin natin ang panawagan nila't pahiwatig

at sa kababaihan ay makipagkapitbisig

hangad nating aktibista'y lipunang makatao

silang api'y samahan natin tungong pagbabago

- gregoriovbituinjr.

* kuhang litrato ng makatang gala noong Pandaigdigang Araw ng Kababaihan, 03.08.2021

Ang nadaanang pinta sa pader

Ang nadaanang pinta sa pader

may pinta sa pader na nalitratuhan ko lamang

na nakakaasar para sa may kapangyarihan

ngunit kumikiliti sa diwa ng sambayanan

"wala nang baboy sa palengke, nasa Malacañang"

- gregoriovbituinjr.

* kuhang litrato ng makatang gala noong Pandaigdigang Araw ng Kababaihan, 03.08.2021

Tula sa Marso 8

Tula sa Marso 8

anang kapitbahay, wala sana siyang problema

kung nag-asawa't sa damit niya'y may maglalaba

naisip ko bigla, hanap niya'y katulong pala

at di asawang katuwang, kalakbay, kapareha

sa Bibliya, babae'y pailalim sa lalaki

maging kanyang katuwang at humayo't magparami

karapatan nila'y pantay, sa U.D.H.R. sabi

ayon din sa sosyalista't peministang narini

sa Araw ng Kababaihan, kami'y nagpupugay

sa maraming Gabriela't Oriang sa kanilang hanay

pagpupugay din sa ating mga mahal na nanay, 

patnubay ng bawat pamilya. Mabuhay! Mabuhay!

sa hanap ay asawang katulong pala ang gusto

karapatan ng kababaihan ay irespeto

kapantay mo rin sila ng karapatan sa mundo

babae't lalaki'y pantay ng karapatan dito

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala noong Pandaigdigang Araw ng Kababaihan, 03.08.21

Nagsorbetes ang magsing-irog

Nagsorbetes ang magsing-irog

nagsorbetes ang magsing-irog

animo'y nagpapakabusog

sa ayskriman doong kanugnog

habang kapwa nagiging kalog

at pagkauwi'y nagpahinga

sabay na humiga sa kama

nagdaop ang katawan nila

sa matinding pakikibaka

ang buhay mag-asawa'y ganyan

tuloy lang sa pagmamahalan

magkaiba man ng isipan

puso'y nagkakasundo naman

noon, tititig lang sa langit

tanaw ko'y nimpang anong rikit

ngayon, didilat at pipikit

may asawa nang anong bait

- gregoriovbituinjr.

Naggupit ng kuko si misis

Naggupit ng kuko si misis

aba'y di nakatiis

ginupit na ni misis

ang kuko kong matulis

kaya ito'y luminis

ganyan ang mapagmahal

sadyang ikararangal

pag ganito'y dumatal

relasyon ay tatagal

ang paggupit ng kuko'y

pagsuyo ngang totoo

lalo't gagawa nito'y

tinatangi't sinta mo

kukong dating mahaba

ay luminis ngang sadya

kaya nagmamakata

ang tulad kong tulala

- gregoriovbituinjr.

Halaga ng karatula

HALAGA NG KARATULA

magmenor sa pagpapatakbo't

may paaralan pala rito

mag-ingat sa pagmamaneho't

may mga paroo't parito

salamat po't may paunawa

at may karatulang ginawa

iwasan ang pabigla-bigla

magmaneho'y huwag tulala

upang sakuna'y maiwasan

upang magmanehong marahan

upang estudyante'y ingatan

upang bata'y pangalagaan

mga bata, lumingon muna

bago tumawid sa kalsada

isang beses lang na disgrasya

habang buhay na pagdurusa

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala habang naglalakad kung saan-saan

Kyut ang babaeng nakamaong na dyaket

sadyang iba ang dating ng babaeng nakamaong

na dyaket, astig, nakakakilig ang pormang iyon

para bang si Gabriela Silang na naglilimayon

o si Oriang na kabiyak ni Andres ang naroon

bakit kayganda ng babaeng nakamaong na dyaket

bakit kaytindi ng dating niya't napakarikit

ako'y ba'y ginayuma na't titig ko'y nakapagkit

sa kanyang ngiti't mga mata, ako'y nasa langit

ang tulad nila'y pokpok daw o kaya'y japayuki

di ako basta maniwala sa ganyang sinabi

nakikita ko sila pag sumakay ng M.R.T.

kaakit-akit, anong ganda, nakabibighani

hanggang paghanga lamang naman ako sa kanila

kung masyota ang isa sa kanila'y kakaiba

- gregoriovbituinjr.

Samutsaring katawagan

pag inis sa akin, tinatawag akong Gregorio

buong pangalan talaga, iyon ang pangalan ko

pag kakilala, para sa kanila'y Greg lang ako

ako naman si Gorio sa mga kaedaran ko

Junior o Dayunyor para sa mga kapamilya

sa aking kapuso naman: simpleng Mahal o Sinta

sa mga kapatid: Kuya Junjun o simpleng Kuya

sa mga kumpare't kaibigan ay Greg talaga

mayroong nom de pluma sa gawaing pagsusulat

mayroong nom de guerra sa gawaing pagmumulat

kung inis sa akin, buong pangalan ko na'y sapat

sa tawag pa lang, makikilala  na kitang sukat

pwede akong tawagin sa inisyal kong G.B.J.

na kasintunog din ng idolo kong si F.P.J.

- gregoriovbituinjr.

Bawat tula ko'y para sa iyo

ayokong maisip na wala akong kaibigan

kung pag-like sa upload sa facebook ang pagbabatayan

kayrami kong friend sa facebook, higit dalawang daan

o network lang, contact lang, di talaga kaibigan

e, ano naman kung walang mag-like sa aking upload

aba'y di ko balak na sila'y maging tagasunod

basta ako'y tutula lang ng walang pagkapagod

basta i-upload bawat isyung itinataguyod

pag namatay ba ako'y may "kaibigang" lulutang?

susubukang i-like ang mga tula kong linalang

o ako lang sa ngayon ay mistulang tupang hibang

kung anu-anong nasasaisip sa lupang tigang

salamat sa lahat ng nag-like sa anumang post ko

turing ko sa inyo'y talagang friend, mabuhay kayo!

sa mga di ko talaga friend, okay lang po ako

tutula ang tulala, para sa masa't sa iyo

di kahinaan ang di nila pag-like, tingin ko po

basta ako'y kumakatha ng paksang nasa puso

susunod na henerasyon na ang dito'y tatanto

ang sabi nga kay Ibarra ni  Pilosopong Tasyo

- gregoriovbituinjr.

Paninda nila'y yosi

paninda nila'y yosi

"Smoking kills" ang sabi

salungat ang ganiri

pag iyong inintindi

- tula't litrato ni gregoriovbituinjr.

Bayanihan sa Dyip

BAYANIHAN SA DYIP

sa dyip din naman

may bayanihan

pag-aabutan

ng taumbayan

ng sukli't bayad

ay ilalahad

kanilang palad

ay ilalantad

aabutin mo

ang ilang piso

sa pasahero

at tsuper nito

na namasada

upang kumita

yaong papara

ay bababa na

salamat naman

sa bayanihan

nagtutulungan

ang taumbayan

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala habang sakay ng dyip

Ang hiling ng manggagawa

ANG HILING NG MANGGAGAWA

ramdam mo ba ang sigaw nitong mga manggagawa

na para sa atin ay makatarungan ngang sadya

subalit sa mga kapitalista'y isang sigwa

sa negosyo't sa tubo'y kaylaki ng mawawala

hiling nila'y "trabahong regular, hindi kontraktwal"

hangad nila'y "obrerong kontraktwal, gawing regular"

manggagawa'y kapwa tao, tinuring na kalakal

ng sistemang kapitalismong di dapat magtagal

"no to flexible work arrangement", ang sabi pa nila

na kung saan gustong itapon ng kapitalista

ay sundin na lang, kahit pagsasamantala'y dama

basta huwag umangal, maski kayod kalabaw pa

living wage, isabatas ang sweldong nakabubuhay!

ang minimum wage ngayon, sa living wage na'y ipantay!

kahilingan ng obrerong sa puso'y pinagtibay

pinagtibay din ng pagkakaisa nilang tunay

sila'y ating samahan sa kanilang mga tindig

tinig nila'y paalingawngawin nang maulinig

sa bawat sulok ng bansa, sila'y magkapitbisig

at sa kapitalismo'y huwag silang palulupig

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala sa pagkilos sa ika-35 anibersaryo ng People Power, 02.25.21

Ipaglaban ang dyip, pamilya't kultura

IPAGLABAN ANG DYIP, PAMILYA'T KULTURA

"No to phaseout" ng mga dyip, tinig nila'y pakinggan

mga tradisyunal na dyip ay ireporma lamang

ito ang tindig ng Ugnayang JODA at Simbahan

na dapat maiparating doon sa Malakanyang

modernong dyip daw kasi ang nais ditong ipalit

ngunit minibus pala kung susuriin mong pilit

ang dyip na Pinoy ay disenyong dapat lang igiit

pagkat tatak na ng kultura't di dapat iwaglit

kung pagbubuhat ng bahay ay isang bayanihan

ugnayan sa loob ng dyip ay sadyang bayanihan

di magkakakilala, subalit nagtutulungan

sa pag-aabot ng sukli't bayad, may tiwalaan

kultura na ng bayan ang tradisyunal nating dyip

makasaysayan na, tatak Pinoy pa, pag nalirip

"Filipino ingenuity" itong dapat masagip

at dapat ipaglaban kahit sino pang mahagip

mga tsuper at opereytor, dapat magkaisa

ipaglaban ninyo ang kabuhayan ng pamilya

huwag padaig sa dayuhan at kapitalista

pinaglalaban ninyo'y pamilya'y ating kultura

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala sa pagkilos sa ika-35 anibersaryo ng People Power, 02.25.21