Ang pagkauhaw ng mga sisiw

sisiw ay pinagmasdam ko sa kanilang pag-inom
nauuhaw, kaya uminom ng tubig o danum
at bukod sa uhaw, marahil sila rin ay gutom
nakatutuwang tingnan habang ang bibig ko'y tikom

unti-unti kong binibidyo ang kanilang buhay
habang sa araw at gabi ako'y nakasubaybay
upang masulat ang paglaki ng mga inakay
na ngayon ay umiinom at kumakaing sabay

ilang beses ko rin naman silang nalitratuhan
at itinula rin ang kanilang bagong tahanan
sila'y mga manok lang ngunit may buhay din naman
at minulan ng sangkahig, sangtukang kasabihan

nawa'y magsilaki silang kumpletong labing-isa
sa mabuting pangangalaga ng kanilang ina
wala sanang mamatay na isa man sa kanila
kaya pakainin ng pampalaki't pampagana

- gregbituinjr.

Pag masakit ang tiyan

huwag mong gibain ang pinto, may tao't may tae
na sabi ko sa nangalampag na isang babae
natawa na lamang siya't paumanhin ang sabi
tinanggap ko namang agad ang kanyang pagsosori

sa isip-isip ko'y marahil masakit ang tiyan
baka lumabas na ang kumukulo nitong laman
ang tiyan pag kumulo'y pilipit din ang katawan
tila ba ang kubeta'y kanlungan ng kaligtasan

mabuti't dalawa ang kubeta, dalawang pinto
tigisang inidoro pag ikaw ay nasiphayo
naroon sa trono ang ginhawa pag nakaupo
pag nailabas ang dapat, sakit na'y maglalaho

nadama mong naibsan ka ng tambak na problema
bilin ko, huwag gibain ang pinto ng kubeta
aralin mo rin ang katawan mo't anatomiya
upang pag sumakit ang tiyan ay di mag-apura

- gregbituinjr.

Mas nais ko pang balikan itong matematika

mas nais ko pang balikan itong matematika
kaysa manood pa sa balitang nakakasuka
pulos karahasan, pulos patayan, walang kwenta
ilipat na lang iyang tsanel, wala na bang iba?

pulos trapo, manyanita, kawalang katarungan
nasaan ang pangarap na hustisyang panlipunan?
sa mga ulat, laging tagilid ang mamamayan
pati karapatang magsalita'y nais pigilan

kaya pag oras na ng balita't sila'y nanood
aalis na ako't ayokong doon nakatanghod
mas nais ko pang itong mukha'y sa aklat isubsob
sa matematika, pagbalik-aral ay marubdob

ang aldyebra't trigonometriya'y parang sudoku
geometriya ni Euclid ay dapat intindido
baka makapagturo pag nagagap muli ito
o baka makasulat ng teoryang panibago

paano unawain ang Riemann hypothesis?
na sinasabi nilang "one of maths's greatest mysteries"
paano tatagalugin ang simbolo sa Ingles?
ang jensen polynomial ba'y iba't walang kaparis?

sa tula'y paano mga ito ilalarawan
sinimulan noon ang blog na "usapang sipnayan"
sipnayan daw ang sa matematika'y katawagan
saliksik, sanaysay ko't tula'y dito ang lagakan

- gregbituinjr.
06.07.2020

Patuloy akong maglilingkod bilang aktibista

patuloy akong maglilingkod bilang aktibista
bagamat pinagtuunan din ang matematika
ika nga sa chess, kombinasyon ay estratehiya
kasabihan naman sa bilyar, isa-isa muna

subalit kailangang gawin anong nararapat
lalo't nagbabalik-aral din habang nagmumulat
bakasakaling may matanaw na pag-asang sukat
at mapasakan din ang nakitang anumang lamat

prinsipyong tangan ay patuloy kong iparirinig
sa panahon man ng kapayapaan o ligalig
dapat pa ring magsulat ng mga balita't tindig
at sanaysay o tulang sa puso'y nakakaantig

bilang aktibista'y patuloy akong maglilingkod
sa uring manggagawa't masang sa hirap hilahod
tutula't tututol, sa kapital ay di luluhod
pagkat ako'y aktibista hanggang sa aking puntod

- gregbituinjr.
06.07.2020

Pagsalubong kay Haring Araw

Pagsalubong kay Haring Araw

aba'y kay-aga kong sinalubong si Haring Araw
gayong umaga na'y damang-dama pa rin ang ginaw
ano kayang uulamin, ako kaya'y mag-ihaw
ng talong, habang humihigop ng malasang sabaw

tinutula ko ang damdamin sa aking diwata
na naririto't laging kasama kong minumutya
nagtataka siya't bakit lagi akong tulala
gayong siya'y sinasamba kong diyosang dakila

ang inulam ko lang kanina'y kamatis at tuyo
pagkat hinihintay ko ang masarap niyang luto
pag nagutom ako'y tila ba mata'y lumalabo
ngunit biglang lumakas nang luto niya'y hinango

sinusubukan kong tulain ang mga pormula
sa matematikang pag binalikan nga'y kayganda
kaya di na lang sudoku ang lalaruin, sinta
kundi magbabalik-aral din sa matematika

- gregbituinjr.
06.07.2020

Aldyebra sa panahon ng kwarantina

Aldyebra sa panahon ng kwarantina

habang nagninilay sa panahon ng kwarantina

aking binalikan ang natutunan sa aldyebra

isa lang sa kayraming paksa sa matematika

bakit nga ba kinakailangan ito ng masa?

bakit ba pinag-aaralan ang mga ekwasyon?

ang simpleng aritmetika ba'y di pa sapat ngayon?

elementarya pa lang ay natuto ng adisyon

pati na subtraksyon, multiplikasyon at dibisyon

noong sekundarya nang aldyebra na'y natutunan

batayang pormula o padron ay pinag-aralan

pag numerong may panaklong, multiplikasyon iyan

pag may pahilis na guhit, ito'y dibisyon naman

kaysa aritmetika, aldyebra'y mas komplikado

subalit pag inaral, madali lang pala ito

matututong suriin ang samutsaring numero

paglutas sa problema, lohika, may padron ito

halimbawa, bibili ka sa tindahan ng kape

para sa limang katao, ang bawat isa'y syete

pesos, ang ambag nilang pera'y limampu at kinse

pesos, ano ang ekwasyon, paano mo nasabi?

ang ekwasyon:

limang tao x P7 kape = P65 kabuuang pera minus sukli

5(7)=65-x

x+5(7)=65

x=65-[5(7)]

x=65-35

x=30

magkano naman ang sukli pag nakabili ka na?

tama ba ang sukli mo't di nagkulang ang tindera?

ngunit di mo ibibigay ang animnapu't lima

kundi ang tindera'y susuklian lang ang singkwenta

kaya aldyebra't lohika'y ganyan kaimportante

na sa ating pamumuhay ay tunay na may silbi

balikan na ang aldyebra't iba't ibang diskarte

sapagkat ito nga'y may pakinabang na malaki

- gregbituinjr.

Bakit notbuk pa'y dala sa kubeta?

tanong ng pamangkin ko, bakit notbuk pa'y dala ko?
sa loob ng kubeta gayong maliligo ako
sagot ko, baka may maisip, isulat na ito
panahon din ng pagkatha ang pag-upo sa trono

binasa ko sa kanya ang tula ko sa pagkusot
na sa sinumang babasa'y di ko ipagdaramot
marahil ganyan talaga ang utak ko kalikot
kumakatha sa anumang sitwasyon sa palibot

kahit umaandar ang dyip, kwaderno't pluma'y handa
upang isulat yaong biglang pumasok sa diwa
sa L.R.T. man, barko o eroplano'y kakatha
sa anumang lugar, ang pluma ko'y magsasalita

ganyan nga, na kahit sa kubeta'y dala ang notbuk
upang uriratin ang mga dinanas at dagok
upang usisain bakit may mga di maarok
upang isulat ang samutsaring laman ng tuktok

- gregbituinjr.

Sa bawat kusot

sa bawat kusot ko'y may bagong napagninilayan

habang kinukusot ang kwelyo'y may paksa na naman

sa dakong kilikili'y may ibang napag-isipan

may samutsaring paksa na, sa pagkukusot pa lang

kaysa washing machine, mas nais kong magkusot-kusot

dahil panahon iyon ng pagkatha ko't sumambot

ng maraming ideyang sa pagkusot ko napulot

dahil panahon din iyon ng pagtuwid ng gusot

kaysarap maglaba sa panahon ng kwarantina

pagkat samutsari'y napagninilayan tuwina

kayraming paksang iba't iba ang sahog at lasa

matamis, maanghang, mapakla, matabang, malasa

mga daliri kong ito sa pagkusot ang saksi

na talagang naalis ang nakakabit na dumi

maya-maya pa, damit na'y binanlawang maigi

isasampay ang mga iyon sa tali't alambre

- gregbituinjr.

Isang balitang kaylupit

nakakapanggigil ang isang balitang kaylupit
na di ko malaman kung talagang may malasakit
wala lang facemask, pagmumultahin na nilang pilit
gayong nag-lockdown, walang pera, dukha'y namilipit

bakit di bigyan ng facemask ang mga walang facemask?
pasaway ba agad ang di makabili ng facemask?
limampung pisong multa'y saan kukunin ng hamak?
na tila katumbas ng tatlumpung pirasong pilak!

dahas at pananakot na lamang ba ang solusyon?
sa lingkod bayan ba'y ganito ang alam na layon?
tapang at pananakit, prinsipyo ng mga leyon?
may multa na, aba'y may anim na buwan pang kulong!

panahon nang pag-isipang muli ang patakaran
kung ganitong lingkod ba'y iboto pa sa halalan
malupit mag-isip, tila puno sa malakanyang
imbes na ang mamamayan niya'y pangalagaan

- gregbituinjr.

* balita mula sa pahayagang Remate Online, na may kawing na:
https://remate.ph/walang-face-mask-sa-qc-6-buwang-kulong-p50k-multa-belmonte/

World Environment Day sa panahon ng COVID-19

World Environment Day sa panahon ng COVID-19

dahil sa maraming lockdown dulot ng COVID-19
kayraming tigil sa trabaho't naging matiisin
nasa bahay lang habang pamilya'y nagugutom din
kaytinding kalagayang di mo sukat akalain

subalit kailangang umangkop sa kalagayan
anong gagawin upang maibsan ang kagutuman
hanggang mapagnilayang bumalik sa kalikasan
pagkat ang buhay ay di lang hinggil sa kalakalan

nasa lungsod ka man, maaari ka ring magsaka
magtanim ng gulay sa mga walang lamang lata
bakasakaling pag may lockdown pa'y makasuporta
pagkat may gulay na pang-ulam ang buong pamilya

ika nga, sa kalikasan dapat tayong bumalik
ngayong World Environment Day, huwag patumpik-tumpik
pagpapakatao't mabubuting binhi'y ihasik
habang naipong plastik ay isiksik sa ekobrik

kalusugan ng pamilya'y laging asikasuhin
ang maruming kapaligiran ay ating linisin
huwag hayaang pagtapunan lang ang dagat natin
at tiyakin ding malinis ang ating kakainin

ngayong World Environment Day ay isiping mabuti
ang kalagayang "bagong normal" nilang sinasabi
pagharap sa "bagong búkas" ay huwag isantabi
patuloy na magsuri nang di lamunin ng gabi

- gregbituinjr.
06.05.2020

Huwag maging tuod laban sa terorismo ng estado

"Evil prospers when few good men do nothing." - anonymous

sabi nila, "pag wala kang ginagawang masama
huwag matakot sa Terror Bill" na kanilang gawa
ang kritisismo mo nga'y kanilang minamasama
paano na kaya ang karapatang magsalita
dapat mong ihibik ang hinaing mo'y di magawa

marami ngang walang ginagawa ang inaresto
nitong lockdown dahil daw pasaway ang mga ito
walang Terror Bill, laganap na ang pang-aabuso
may pinaslang pa nga silang isang dating sundalo
dukha nga'y hinuli dahil naghanapbuhay ito

ginawa ang Terror Bill upang kanilang matakot
ang tutuligsa sa ginagawa nilang baluktot
badyet sa pulis at militar nga'y katakut-takot
binawasan ang pangkalusugan gayong may salot
dito pa lang ay kita mo na sinong utak-buktot

tingin ng ilang may tsapa sa sibilyan ay plebo
kaya gayun-gayon lang mamalo ang mga ito
sa mamamayan upang daw maging disiplinado
natutunan ay hazing, manakit ng kapwa tao
walang Terror Bill, ganyan na sila kaabusado

pag kritiko ka, baka bansagan kang terorista
binabaluktot ang batas para lang sa kanila
kita mo ito kina Koko, Mocha't manyanita;
ang paglaban sa Terror Bill ay para sa hustisya
kaya huwag maging tuod, dapat lang makibaka

nais nilang maging pipi tayo't sunud-sunuran
kahit nayuyurakan na ang ating karapatan
nais ng Terror Bill na panunuligsa'y wakasan
lalo't tinuligsa'y buktot at may kapangyarihan
nakaupo sa tronong animo'y santong bulaan

#JunkTerrorBill
* Dissent is not a crime. EJK is!

- gregbituinjr.
06.05.2020 (World Environment Day)

Ilang tanaga sa kwarantina

* ang tanaga ay katutubong tulang may pitong pantig bawat taludtod

nakakatuliro na

ang buhay-kwarantina

gutom na ang pamilya

aba'y wala pang kita

nasok sa pagawaan

ngunit walang masakyan

ganitong kalagayan

nga'y sadyang pahirapan

nasaan ang respeto

nitong ating gobyerno

paano ang obrero

pupunta ng trabaho

kulang ang patakaran

nitong pamahalaan

di ba pinag-isipan

bago lockdown ay buksan

taktika'y di ba sapat?

estratehiya'y salat?

makikita mong sukat

ang trato sa kabalat

tunggalian ng uri

ang tila naghahari

burgesya'y nanatili

ang dukha'y pinapawi

kung ano-ano'y gawa

nitong trapong kuhila

batas na kinakatha

ay di angkop sa madla

di kasi lumululan

ng pangmasang sasakyan

kaya di nagagawan

ng wastong patakaran

pulitiko'y ganito

kasi nga'y asindero

o negosyante ito

pekeng lingkod ng tao

makataong lipunan

ang ating kailangan

kung saan karapatang

pantao'y ginagalang

- gregbituinjr.

* Unang nalathala sa Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Hunyo 1-15, 2020, pahina 20.

Samutsaring saknong sa kapaligiran

umuulan-ulan, umaambon-ambon kahapon
subalit kayganda ng pagsikat ng araw ngayon
at nawa'y ulanin ang maalinsangang maghapon
nang madiligan din ang mga tinanim na iyon

kaysarap ulamin ng pinatubong alugbati
laga man o ginisa'y makadarama ng ngiti
upang mukhang marami, sanga'y pinaghati-hati
ngunit paumanhin kung sa lasa'y napapangiwi

patuloy pa rin ako sa paggawa ng ekobrik
sapagkat nakapagtipon ng isang linggong plastik
paggugupit-gupiting maliit at isisiksik
sa di pa sintigas ng batong boteng inekobrik

habang may coronavirus pa sa sandaigdigan
at mga tao'y nasa kani-kanilang tahanan
isang tula para sa araw ng kapaligiran
ang kakathain ko, ngayon nga'y pinagninilayan

- gregbituinjr.
06.04.2020

Ang batang humihingi ng tubig

huwag basta bira ng bira o kabig ng kabig
anak mo'y humingi ng tubig na iyong narinig
nagmadali ka't kumuha ng isang basong tubig
nasa C.R. siya't panghugas ng puwit ang ibig

aba'y napahiya ka tuloy sa iyong sarili
di ka kasi nagsuri, pagsisisi'y nasa huli
maraming namamatay sa akala, yaong sabi
aba'y muntik ka na kaya magsuri kang maigi

kongkretong pagsusuri sa kongkretong kalagayan
ito'y tandaan mo para sa tamang kalutasan
ano ang sitwasyon, bakit napunta sila riyan?
sa palagay mo'y ano kaya ang kahihinatnan?

o kaya, paminsan-minsan ay maglaro ka ng chess
matututo kang magsuri't ang hari'y mapaalis
matuto kang mag-analisa kung may paglilitis
upang sa pagharap sa problema'y di ka magtiis

- gregbituinjr.
06.04.2020

Dissent is not a crime. EJK is!

"Dissent is not a crime." Ito'y isang paninindigan

laban sa batas na mapangyurak ng karapatan

ipapakitang di tayo nagbubulag-bulagan

sa maraming karahasang nagaganap sa bayan

"Dissent is not a crime. EJK is!" Ito'y tindig ko

laban sa pang-aabuso't kawalan ng proseso

dapat ang karapatang pantao'y nirerespeto

at huwag bumaba sa antas ng utak-barbaro

si Voltaire ba ang nagsabing "aking rerespetuhin

at ipaglalaban ang karapatan mong sabihin

ang iyong pananaw o salungat mo mang pagtingin

dahil saloobin mo ito, iba man sa akin."

bakit nila pupuksain ang may kaibang tindig?

"Dissent is not a crime." Dapat tayong magkapitbisig

di nila mapapaslang itong ating mga tinig

para sa makataong lipunan ay iparinig.

- gregbituinjr.

06.04.2020

Ang manunulat na walang pinagsusulatan

matuturing ka pa rin kayang isang manunulat

kung walang pahayagang pinagsusulatang sukat

sinong maglalathala ng akda, ito'y kaybigat

di dapat akda'y itago lang kung nais magmulat

aba ang manunulat na walang mapagsulatan

kundi sa kwaderno lang na baka anayin lamang

pag inipis o inanay, wala nang katuturan

ang samutsaring akdang talagang pinaghirapan

ah, muntik ko nang sapitin ang kalagayang iyon

buti't may dyaryong Talibang nasusulatan ngayon

salamat sa Taliba't nagpapatuloy sa layon

at nagagawa ko ang aking tungkulin at misyon

sadyang mahirap sa manunulat na walang dyaryo

o magasing pinaglalathalaan ng akda mo

kaya po sa Taliba ng Maralita'y saludo

pagpupugay sa dyaryong walang kaparis sa mundo

- gregbituinjr.

06.03.2020

* Ang Taliba ng Maralita ang opisyal na 20-pahinang pahayagan ng pambansang organisasyong Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML)

Ang inahin at ang kanyang labing-isang sisiw

unang araw ng Hunyo nang makitang napisa na
ang labing-isang itlog na nilimliman ng ina
halos apat na linggo ring sinubaybayan siya
buti't nagawa agad ang bagong tahanan nila

ah, nakakatuwang may bagong mga alagain
na sa panahong lockdown ay pagtutuunang pansin
kaya agad silang ibinili ng makakain
at nilagyan ng tubig upang di sila gutumin

ito ang ikalawang pagkakataong nangitlog,
nilimliman at napisa ng inahin ang itlog
ibang anak niya'y malalaki na't malulusog
ngayon, may labing-isang sisiw siyang iniirog

nawa'y magsilaki silang malakas at mataba
subalit mag-ingat sila sa mga pusang gala
magkaisa sila't huwag ring basta magpabaya
nang sa bayan ay may madulot din silang ginhawa

- gregbituinjr.
06.02.2020

Ang mabuhay bilang vegetarian at badyetaryan

paano bang mabuhay bilang isang vegetarian
na pulos gulay ang laging nasa hapag-kainan
bagamat nais ko ring mag-isda paminsan-minsan
natuto ako sa kilusang makakalikasan

di naman ako tumatanggi pag may mga karne
maliban kung pista, di ako basta bumibili
ng karne, sa manok nga'y nagkakasakit na dine
paborito kong pork chop lang minsan, di makatanggi

sa hirap ng buhay, di lang ako nag-vegetarian
kaytagal kong nabuhay bilang isang badyetaryan
depende sa badyet ang agahan at tanghalian
minsan ay altanghap, badyetaryan hanggang hapunan

bata pa lang ako'y natuto kina ama't ina
kumain lagi ng gulay, talbos, kamatis, okra
kangkong, kibal, kalabasang pampatalas ng mata
kaya natuto na ring magtanim nito tuwina

kamatis, bawang, sibuyas, ay kinakaing hilaw
pag-iinit ng luya o salabat na pangsabaw
mga pampalakas ko bukod sa sikat ng araw
sa mahabang lakaran ay nakakatagal nga raw

almusal, tanghalian, hapunan, altanghap ito
kaya kung vegetarian ako, pasensya na kayo
gayunman, isda't lamangdagat ay kinakain ko
basta iwas lagi sa karne upang sigurado

- gregbituinjr.
06.02.2020

Manunulat na karpintero

manunulat man, paminsan-minsan ay karpintero
tangan ang lagari, kahoy, mga pako't martilyo
kaya sa pagkatha'y may mga paksang panibago
kahit na di talaga karpintero ang tulad ko

iginuhit sa kwaderno ang planong nasa isip
tiyaking may mga gamit kang iyong halukipkip
anong gagawin sa kwarantinang nakaiinip
gawaing bahay, magkarpintero, at di umidlip

kahit nga simpleng kulungan ng manok ang magawa
sa inahing may labing-isang itlog na napisa
nang may bagong tahanan na siya't kanyang alaga
ang plinano ko sa kwaderno'y ginawa kong kusa

inihanda ang lapis, lagari, kahoy, kawayan
at sinukat ang gagawing haligi't ginuhitan
ganyan din sa mga kahoy, saan ang uukitan
handa nang maglagari, sa trabaho'y napalaban

unang araw, pagputol ng kawayan at pagkayas
sunod na araw, pundasyon ay ginawang parehas
inukit ang kawayan, pasok ng kahoy sa butas
nagpako, nagtali ng alambre, loob at labas

ikatlong araw, naglagay ng iskrin sa palibot
sahig at bubong, dapat walang sisiw na lumusot
nang tapos na, inahin at sisiw niya'y dinampot
at ang bagong tahanan ang sa kanila'y sumambot

ganyan nga, paminsan-minsan, tayo'y karpintero rin
anong gagawin, maitutulong, kayang abutin
may bagong piyesa sa mga karanasan natin
ganito pag kwarantinang kahit ano'y gagawin

- gregbituinjr.
06.01.2020

Ang tubig ay buhay

Ang tubig ay buhay

"Even a drop can bring life. Save water" ang paalala
sa bago kong kwadernong pangkalikasan talaga
isang patak man ng tubig ay makasasagip na
kaya ang tubig sa bayan ay ganyan kahalaga

ang tubig nga'y batayang serbisyo sa bawat tao
at karapatan itong di dapat ninenegosyo
ngunit nagmahal ang tubig, tila ginto ang presyo
galing kasi ito sa negosyo't tubong may metro

mabuti'y may tubig ulan na aming sinasahod
sa mga malalaking timba mula sa alulod
ang tubig-ulan na walang presyo't nakalulugod
tubig galing sa tubo'y may presyong nakalulunod

kaya maganda ang kwardernong may ganitong bilin
na sa bawat mag-aaral ay mabuting gamitin
kaya sa anak mo, ganitong kwaderno ang bilhin
di kwadernong may artistang sa ganda'y sasambahin

- gregbituinjr.
06.01.2020